Aquascaping zyskuje coraz większą popularność wśród akwarystów. To specjalna technika zakładania i dekorowania akwarium w taki sposób, aby wszystkie elementy zbiornika były przyjemne dla ludzkiego oka. Nie jest to łatwe i wymaga doświadczenia w prowadzeniu akwarium.
Mistrzowie aquascapingu potrafią stworzyć prawdziwe podwodne dzieła sztuki. Wykorzystują do tego różne rośliny, kamienie, korzenie i podłoża. Całość nie jest przypadkowa, a starannie przemyślana. W końcu chcemy by zbiornik żył.
Często aquascaping porównuje się do podwodnego ogrodnictwa, dzięki któremu można uwolnić swoją wyobraźnię i kreatywność przeobrażając akwarium w istne dzieło sztuki. Jednak za tym pojęciem kryje się nie tylko specjalna technika, ale filozofia prowadzenia zbiornika, przycinania i doboru roślin, pielęgnacji akwarium, czy wykorzystywania wiedzy z zakresu projektowania i złotego podziału. Wszystko to sprawia, że stworzenie idealnego akwarium z wykorzystaniem aquascaping nie jest takim łatwym zadaniem. Szybko jednak cały ten proces może stać się świetną i satysfakcjonującą zabawą.
Myśląc o aquascaping można wyliczyć kilka podstawowych zasad, którymi należy się kierować. Łącząc wiedzę z wyobraźnią można stworzyć wiele ciekawych projektów. W moim przypadku, na samym początku najtrudniej było osiągnąć prostotę. Zawsze chciałem maksymalnie wykorzystać i zająć każdy skrawek dostępnej przestrzeni. Dopiero z czasem zauważyłem, że więcej nie znaczy lepiej.
W aquascaping zwykle mniej elementów oznacza więcej. Wprowadzając do takiego zbiornika wiele różnorodnych roślin i dekoracji pozwoli osiągnąć zupełnie odwrotny rezultat. Jednak prostota nie oznacza używania wyłącznie jednego rodzaju rośliny. Stworzony motyw nie może być nudny. Tutaj istotna jest przede wszystkim wyobraźnia. Bardzo ważnym elementem jest zastosowanie odpowiednich proporcji i to w taki sposób by zachować tyle samo otwartej przestrzeni w akwarium, co wypełnionej.
Warto unikać używania samych dużych roślin liściastych, bo mocno zabierają one wspomniane proporcje i głębię całego zbiornika. Kolejnym ważnym czynnikiem jest trwałość pomysłu. Jest to zarazem najbardziej irytujący aspekt tej sztuki. Wszelkie gałązki formowane na pnącza, konstrukcje z kamieni, czy umiejscowienie roślin – nie mogą rozpaść się zaraz po zalaniu zbiornika. Możesz się tego spodziewać, więc po prostu uzbrój się w cierpliwość, że nie zawsze wszystko może pójść po twojej myśli.
Style w aquascaping
Jak każda forma sztuki, aquascaping oferuje różnorodne podejścia i style. Każda osoba ma swój gust oraz oczekiwania i pragnienia. Możecie kierować się przy projektowaniu akwarium kilkoma stylami. Można podzielić je na 4 główne typy. Każdy z nich ma szczególne i unikalne cechy: Akwarium Holenderskie, styl Iwagumi, aquascaping naturalny i styl typu Jungle. Poszczególnym stylom poświęcimy osobne materiały. Warto jednak wiedzieć, że w każdym z nich stosowane są zasady kompozycji – zasada trójpodziału i złotego podziału. To zasady stosowane w sztuce od dawna.
Trójpodział w aquascaping
Aby zrozumieć trójpodział – wyobraźcie sobie, że przez akwarium przechodzą dwie poziome i dwie pionowe linie dzieląc akwarium na identyczne prostokąty. Linie przecinają się dokładnie w 4 punktach – to właśnie mocne punkty kadru, czyli miejsca, w które nasz wzrok wędruje najpierw. Tutaj powinny znaleźć się najważniejsze elementy kompozycji. Warto pamiętać, że ludzie naturalnie oglądają elementy np. zdjęcia, artykuły itp. od lewej do prawej i od góry do dołu. Równie istotne są te „wirtualne” linie, które mogą stanowić miejsca naturalnych elementów krajobrazu, które ciągną się w takiej linii np. podłoże, kamienie, trawnik itd. Każdy artysta na całym świecie zna tę zasadę i wykorzystuje ją w praktyce. Aquascaping polega na tworzeniu czarujących efektów wizualnych. Robisz to, sugerując oczom, gdzie najpierw patrzeć i w co zagłębiać się w dalszej kolejności.
Złoty podział w aquascaping
Kolejną ważną zasadą jest stosowany już w starożytności złoty podział. W dużym skrócie – zauważono, że niemal wszystko na tym świecie ma zachowane odpowiednie proporcje. Opisano to w taki sposób, że jeżeli podzielimy odcinek na dwie części, to stosunek długości części dłuższej do krótszej jest tak sam, jak całego odcinka do części dłuższej. Ten stosunek można nawet wyliczyć i ta liczba nazywana jest boską proporcją.
Zarówno w sztuce i matematyce, jak i w przyrodzie złoty podział jest ściśle związany z tworzeniem punktu centralnego. W aquascapingu jest to punkt, w który nasze oko wędruje w sposób naturalny na samym początku. Tworzy on niejako funkcję kotwicy dla umysłu widza. Zasadniczo mówi mu, gdzie najpierw spojrzeć i dokąd się udać następnie. Każdy projekt akwarium wykonanego tą techniką powinien mieć co najmniej jeden punkt centralny. Ich liczba rośnie wraz z rozmiarem.
W przypadku mniejszych akwariów powinien być tylko jeden punkt centralny i kilka drugorzędnych punktów zainteresowania. W przypadku większych akwariów konieczne jest stworzenie więcej niż jednego punktu centralnego. Jeden lub dwa nadal powinny pozostać główną atrakcją. Bardzo ważne jest przy tym, aby nie rozpraszać za bardzo widza. Tworzenie zbyt wielu interesujących miejsc o tej samej wadze nie jest dobrym pomysłem.
Najbardziej znane style aquascapingu wykorzystują opisane powyżej zasady. Niezależnie od tego, czy mówimy o akwarium naturalnym, czy o stylu Iwagumi, wszystkie one zaczynają się od stworzenia punktów centralnych poprzez wdrożenie zasady złotego podziału.
