Jak prawidłowo założyć akwarium?

Kiedy decyzja o założeniu akwarium została już podjęta, mamy dwie drogi:

1. wybór gatunków i ilości ryb, które chcielibyśmy hodować oraz dostosowanie do nich wielkości akwarium i parametrów wody;
2. określenie warunków, jakie możemy rybom stworzyć i dobór takich gatunków, które będą czuły się w nich dobrze. Polecam właśnie ten sposób.

Warunki, których piszę to głównie przestrzeń do życia (czyli w praktyce wielkość akwarium) oraz parametry wody, czyli przede wszystkim twardość ogólna oraz pH. O innych parametrach (takich jak np. twardość węglanowa, stężenie azotanów, azotynów, amoniaku, fosforanów) dowiecie się z kolejnych artykułów.

Powinniśmy dokładnie zaplanować, w którym miejscu stanie akwarium. Nie może być ono wystawione na działanie promieni słonecznych, gdyż grozi to atakiem glonów. Miejsce przy źródle ciepła (np. kaloryferze) też się nie nadaje ze względu na duże szanse przegrzania wody i „ugotowania” rybek, zwłaszcza w przypadku małych akwariów. Zbiornik będzie sporo ważył, więc musi stać stabilnie i na równym podłożu, żeby zminimalizować ryzyko pęknięcia szyb i zalania mieszkania.

Rozmiar akwarium zależy od naszych preferencji, ilości miejsca, możliwości finansowych itp. Pamiętajmy jednak, że im większe akwarium tym łatwiej jest utrzymać równowagę biologiczną i stabilne parametry.

Co to jest twardość wody?

Twardość ogólna wody (TwO, GH) zależy głównie od ilości rozpuszczonych jonów wapnia i magnezu. Podaje się ją najczęściej w stopniach niemieckich (^on), rzadziej w miliwalach (mVal) jonów wapnia i magnezu na 1 dm³ wody. Mierzymy ją specjalnymi testami, np. firmy Zoolek.

Skala twardości wody

1 ^on twardości ogólnej odpowiada zawartości 17.8 ppm (z ang. parts per milion, co opisuje stężenie, czyli liczbę gramów substancji w 1 000 000 gramów lub mililitrów roztworu) CaCO₃
1 ^on twardości węglanowej = 21.8 ppm HCO₃

W zależności od stopnia twardości wody dzielimy na:

• bardzo miękka: 0 – 5 ^on GH
• miękka: 5 – 10 ^on GH
• średnio twarda: 10 – 20 ^on GH
• twarda: 20 – 30 ^on GH
• bardzo twarda: powyżej 30 ^on GH

W praktyce badamy ją za pomocą np. prostych w obsłudze testów kropelkowych. Testy paskowe są mniej dokładne.

Można na nią wpływać, obniżać lub podnosić, ale jest to nieco wyższa szkoła jazdy. Ale o tym innym razem.

Większość gatunków ryb możemy hodować w wodzie średnio twardej i twardej, jednak niektóre wymagają wody miękkiej i taką należy im zapewnić. W przypadku rozmnażania, istotne znaczenie ma też twardość węglanowa.

Co to jest odczyn wody?

Wartość pH jest miarą odczynu wody. Parametr ten może ulegać dobowym wahaniom w związku z takimi procesami życiowymi organizmów jak asymilacja CO₂ (pobieranie przez rośliny dwutlenku węgla do procesu fotosyntezy) oraz oddychanie.

Odczyn wody można bardzo dokładnie zmierzyć za pomocą pH-metru, ale jest to dość kosztowne urządzenie. Mniej dokładnie możemy określić odczyn za pomocą wskaźników barwnych w postaci roztworów (np. błękitem bromotymolowym w zakresie pH 6,2 – 7,6, czerwieni metylowej w zakresie pH 4,2 – 6,3. Ten sposób jest jednak mało praktyczny i wymagający wprawy. Dostępne w sklepach zoologicznych wskaźniki paskowe mają tę zaletę, że oprócz pH mierzą również inne parametry wody, np. twardości wody, azotyny, azotany i inne. Dla początkujących najbardziej optymalne są testy kropelkowe (np. firmy Zoolek, JBL, Sera) albo papierki do pomiaru pH (celulozowe, lakmusowe lub inne nasączone barwnikiem).

Skala pH ma zakres od 0 do 14, przy czym 0 oznacza najsilniejszy kwas, 7 odczyn obojętny, a 14 najmocniejszą zasadę.

Większość ryb i roślin akwariowych dobrze czuje się w pH około 7.

Jak wybrać rybki do naszego akwarium?

Mając już te dane o wodzie możemy przystąpić do wyboru gatunków, które będą się dobrze czuły w warunkach, które im możemy stworzyć.

Tutaj tez istnieje kilka zasad:

• unikamy tzw. „zupy rybnej”, tzn. trzymania razem gatunków ryb, które wymagają odmiennych warunków. Jeśli zależy nam na różnorodności kolorów polecam żyworódki (mieczyki, molinezje, gupiki, zmienniaki), które mają mnóstwo form barwnych, a przy okazji są łatwe w hodowli i tolerują szeroki zakres warunków wodnych;
• ryby ławicowe (np. neonki, kiryski, razbory, danio) bezwzględnie hodujemy w grupach. Ponadto staramy się stworzyć jak największe grupy z jak najmniejszej liczby gatunków;
• staramy się łączyć gatunki osiągające podobne rozmiary. Unikniemy w ten sposób ryzyka zjadania mniejszych rybek przez większe;
• ryb, które lubią podskubywać płetwy (np. brzanek) nie łączymy w jednym akwarium z takimi, które mają długie płetwy (danio weloniaste, złote rybki, skalary itp.)
• do małych akwariów nie kupujemy ryb, które osiągają duże rozmiary (np. skalary, złote rybki, sumy rekinie itp.). W ciasnych warunkach rybom przestaje rosnąć kręgosłup, ale narządy wewnętrzne nadal rosną i taką rybę dosłownie rozrywa od środka;
• nie wprowadzamy do akwarium zbyt wielu ryb (nie dopuszczamy do przerybienia). Wśród początkujących akwarystów od bardzo dawna krąży mityczny przelicznik, pozwalający rzekomo wyliczyć ile ryb danej wielkości „zmieści się” w akwarium o określonym litrażu. Przeliczanie długości ryby na litry wody w zbiorniku jest absurdalne. Dlaczego? O tym przeczytacie w kolejnym artykule.

Istnieje mnóstwo książek i stron internetowych, gdzie możemy znaleźć opisy i wymagania naszych upatrzonych gatunków ryb. Informacji najlepiej szukać w różnych źródłach, aby można było porównać zdobyte wiadomości oraz je zweryfikować. Bardzo istotnym jest również weryfikacja nabytej wiedzy u doświadczonych akwarystów, których opinii można zasięgnąć za pośrednictwem np. specjalistycznych forów internetowych.

Świadomi potrzeb naszych podopiecznych będziemy mogli się nimi zająć najlepiej jak potrafimy, a w zamian będziemy mieć szansę cieszyć się zdrowym i pięknym akwarium.

Internet:
http://www.krewetkomaniak.pl/poradniki/parametry-wody/twardosc-wody-weglanowa-kh-i-ogolna-gh
http://www.akwarium.net.pl/forum/woda/podstawowe-w322a347ciwo347ci-chemiczne-wody/
http://www.zoolek.pl/aquaflora_water.php
http://www.domowe-akwarium.pl/akwarium/chemia-w-akwarystyce