Chcąc założyć nasze pierwsze akwarium warto wybrać takie gatunki ryb, które tolerują szeroki zakres parametrów wody oraz „wybaczą” błędy początkującego akwarysty. Nie znaczy to, ze możemy z akwarium z takimi rybami robić wszystko, a jedynie, że te rybki pozwolą nam nauczyć się opieki nad akwarium oraz wyrobić nawyki, które nie stracą ważności nawet gdy sięgniemy po znacznie bardziej wymagające gatunki.
Jednym z najbardziej znanych i najczęściej hodowanych gatunków ryb akwariowych jest gupik pawie oczko. Pochodzi z Ameryki Środkowej i Brazylii. Rybki te zostały jednak wprowadzane na wszystkich kontynentach jako element walki z malarią. Choroba ta przenoszona jest przez komary, których larwami żywią się gupiki.
Dymorfizm płciowy
Bardzo łatwo jest odróżnić samca od samiczki, która jest większa (do 6 cm), grubsza, jest mniej ubarwiona, ma krótszą płetwę ogonową, a w czasie ciąży w dolnej partii zaokrąglonego brzucha pojawia się tzw. plamka ciążowa. Na kilka dni przed porodem uważny obserwator może dostrzec oczka narybku. Samiec natomiast ma znacznie bardziej okazałą płetwę grzbietową i ogonową, jest mniejszy (3-4 cm) i smuklejszy. Ponadto zamiast płetwy odbytowej (u samiczek normalnego kształtu) ma gonopodium.
Żywienie
Gupiki są rybkami przebywającymi głównie przy powierzchni wody. Są wszystkożerne, jedzą zarówno pokarm naturalny (żywy lub mrożony) jak i suchy, np. płatki. Warto wzbogacić dietę w produkty pochodzenia roślinnego, np. płatki ze spiruliną. Dieta bardziej mięsna może spowodować, że rybki zaczną obskubywać delikatniejsze roślinki. Jak wszystkie żyworódki mają szybką przemianę materii, więc woda w akwarium musi być często podmieniana na świeżą.

Warunki
Rybki te nie mają specjalnych wymagań odnośnie warunków bytowych. W środowisku można je spotkać zarówno w strumieniach i rzekach jak i w jeziorach, stawach, rowach melioracyjnych, a nawet w zbiornikach z wodą o lekkim zasoleniu. Niemniej akwarium powinno być dość mocno oświetlone, obsadzone roślinami o drobnych lub pierzastych liściach. Dobrze w tym celu sprawdzą się ludwigie, limnofile, duży heniek, rotale czy rogatek. Pożądane są również rośliny pływające takie jak pistia, limnobium, różdżyca. Dlaczego? Ponieważ wśród liści lub korzeni znajdzie schronienie narybek, a także schowa się zmęczona samiczka.
Gupik to spokojna, łagodna, towarzyska rybka, nadająca się do akwarium towarzyskiego. Pozostałe gatunki ryb należy jednak dobrać tak, aby nie zjadały gupików ani nie obgryzały im płetw. Pamiętajmy również o tym, by wymagania co do warunków były jak najbardziej zbliżone. Gupiki dobrze czują się w obecności mieczyków, platek i molinezji.

Rozmnażanie
Rozmnażają się bez ingerencji akwarysty, a często brak interwencji szybko może skutkować przerybieniem. Gupiki to ryby jajożyworodne, to znaczy, że nie składają ikry, która rozwija się w brzuchu samiczki. Samiec zapładnia samiczkę za pomocą płetwy odbytowej przekształconej w specjalny narząd kopulacyjny – gonopodium. Ciężarną samiczkę rozpoznajemy po ciemnej plamie w tylnej części brzucha, tzw. plamce ciążowej. Po zapłodnieniu samiczka może przechowywać mlecz (plemniki) nawet przez pół roku. Ciąża trwa 4-6 tygodni. Samiczka może urodzić jednorazowo 5-100 młodych ryb. Samice dojrzewają szybko, w wieku około 3 miesięcy, a samce nawet wcześniej. Dobrze jest mieć w akwarium więcej samiczek niż samczyków. Dzięki takiemu układowi nie wszystkie samice na raz będą napastowane przez zalecających się do nich samców.
Wyhodowano mnóstwo odmian barwnych gupików, a także form różniących się kształtem płetw samców.

Rodzina: | piękniczkowate |
Wielkość: | samiczki do 6 cm, samczyki 3-4 cm |
Zajmowane strefy w akwarium: | powierzchniowa |
Temperatura: | 18-28 oC |
Twardość ogólna wody: | 4-30 on |
pH: | 6,5-8,5 |
Minimalna wielkość akwarium: | 40 l |
Pokarm: | roślinny i zwierzęcy, różnorodny; żywy, mrożony, suchy |