Twarda woda kranowa to problem w wielu domach. Z jednej strony zdążyliśmy się do tego przyzwyczaić. Z drugiej zaś przeszkadza nam kamień w czajniku, żelazku, czy biały nalot na ziemi w doniczkach. Nie zawsze jednak trzeba specjalnie starać się zmiękczyć wodę w akwarium dla ryb. Zanim zaczniesz wpływać na jej twardość i pH, upewnij się, czy wybrane przez ciebie ryby naprawdę potrzebują innych warunków, czy potrafią dostosować się do tego, co mamy w domu.
Twardość wody określana jest przez dwa parametry:
- twardość ogólną (TwO, GH – ang. general hardness) – jest to ilość rozpuszczonych w wodzie soli wapnia i magnezu. Podaje się ją najczęściej w stopniach niemieckich (°n – 10 mg CaO na 1 l wody). 1 on twardości ogólnej odpowiada zawartości 17.8 ppm (z ang. parts per milion, co opisuje stężenie, czyli liczbę gramów substancji w 1 000 000 gramów lub mililitrów roztworu) CaCO3. W zależności od stopnia twardości wody dzielimy na:
- bardzo miękka: 0 – 5 on GH
- miękka: 5 – 10 on GH
- średnio twarda: 10 – 20 on GH
- twarda: 20 – 30 on GH
- bardzo twarda: powyżej 30 on GH
- twardość węglanową (TwW, KH – carbonate hardness), inaczej zasadowość lub alkaliczność wody – ilość rozpuszczonych w wodzie węglanów i wodorowęglanów wapnia oraz magnezu. Jest miarą pojemności buforowej wody. Im wyższe KH, tym wyższe pH przy braku innych chemikaliów w wodzie. Tym też bardziej odporna jest woda na wahania w dół po dodaniu kwasu. Ją też wyrażamy w stopniach niemieckich. 1 on twardości węglanowej = 21.8 ppm HCO3 (węglanu wapnia). KH wody jest powiązana z wartościami pH, które jest najstabilniejsze przy KH w przedziale 5 – 7 on – i to jest optimum dla ryb.
[bsa_pro_ad_space id=1]
Gatunki ryb, którym nie przeszkadza twarda woda
Jeśli nie zainwestowałeś w niektóre gatunki tropikalne, które absolutnie muszą żyć w miękkiej wodzie, twoje ryby prawdopodobnie dostosują się do twardości lokalnej wody. Nawet, jeżeli w naturalnym środowisku danego gatunku nie występuje twarda woda, istnieje duża szansa na to, że rybka kupiona w sklepie zoologicznym nie urodziła się ani nie została wychowana w miękkiej wodzie. Ponieważ większość gatunków ryb jest hodowana komercyjnie, prawdopodobnie urodziły się w twardej, zasadowej wodzie. Możesz jednak po prostu wybrać rybki, które lubią twardą wodę. Do takich gatunków należą:
- żyworódki: gupik pawie oczko, platka, mieczyk, molinezja, ameka wspaniała
- brzanki
- bystrzyki
- danio
- gurami
- badis bengalski
- kiryski
- wielkopłetw wspaniały
- pielęgnice z afrykańskich jezior Tanganika, Malawi, Wiktorii
- niektóre pielęgnice z Ameryki Środkowej i Południowej (np. akary)
- bocje (woda średnio twarda)
- ryby wód słonawych, np. strzelczyki, kolcobrzuchy
- mięczaki (ślimaki, małże) i skorupiaki (krewetki, raki, kraby).
Zmiękczanie lub podnoszenie twardości wody
W razie potrzeby można zmiękczyć twardą wodę na kilka sposobów. Do najpopularniejszych należy zastosowanie torfu i korzeni. Te sposoby są jednak mało efektywne, wpływają bardziej na pH wody, a cały wapń pozostaje w akwarium. Jeśli chcemy efektywnie obniżyć twardości, do akwarium musi trafiać miękka woda.
Jeśli wybrany przez ciebie gatunek ryb koniecznie musi mieć miękką wodę, możesz wybrać spośród kilku sposobów na jej zmiękczenie. Możesz użyć wody z filtra odwróconej osmozy (RO), demineralizowanej lub destylowanej. W zależności od twardości jaką chcesz otrzymać możesz stosować mieszankę wody z kranu z RO. Wykorzystywane są również specjalne filtry oraz żywice jonowymienne, które obniżają zawartość soli wapnia i magnezu w wodzie.
Z drugiej strony, jeśli okaże się, że woda jest o wiele za miękka, istnieją sposoby na podniesienie twardości. Świetnym sposobem na stopniowe zwiększanie twardości wody jest stosowanie kamieni wapiennych, kruszonego koralowca, a nawet muszli. Czyli częsty błąd popełniany przez początkujących akwarystów, którzy nie znają parametrów wody w swoim akwarium.
Zanim kupisz, zapytaj
Kupując ryby, skontaktuj się z lokalnym sklepem zoologicznym, aby dowiedzieć się, jakie są parametry (GH, pH) w ich zbiornikach. Możesz być zaskoczony gdy odkryjesz, że większość ich akwariów wypełniona jest twardą wodą. Nawet jeśli trzymają w nich ryby, które podobno są gatunkami miękkich wód. Jeśli chcemy jednak zapewnić jak najlepsze warunki naszym nowo zakupionym rybkom, należy je początkowo utrzymywać w warunkach wodnych zbliżonych do tych w sklepie, gdzie je kupiliśmy. Dopiero po jakimś czasie możemy powoli (np. przez dwa tygodnie), stopniowo modyfikować twardości i odczyn wody, aż do uzyskania wartości optymalnych dla danego gatunku.