Współczynnik Redfielda to stosunek molowy węgla (C), azotu (N) i fosforu (P) w oceanicznym fitoplanktonie. Stosunek ten wynosi 106C:16N:1P i jest stosowany jako miara proporcji składników odżywczych, które są wymagane przez organizmy morskie, zwłaszcza przez fitoplankton.
Współczynnik Redfielda został opracowany przez amerykańskiego oceanografa Alfreda C. Redfielda w latach 50. XX wieku na podstawie badań nad składem chemicznym oceanicznego planktonu. Okazało się, że stosunek składników odżywczych w organizmach fitoplanktonowych był zaskakująco stały, co zainspirowało Redfielda do opracowania tego stosunku i wykorzystania go jako narzędzia do badania ekologii oceanicznej.
Współczynnik Redfielda jest stosowany w ekologii wodnej, w tym w akwarystyce słodkowodnej, jako narzędzie do oceny proporcji składników odżywczych w wodzie i ich wpływu na rozwój organizmów wodnych. Dzięki temu, stosując odpowiedni stosunek azotu do fosforu w akwarium roślinnym, możemy zapewnić optymalne warunki dla roślin i uniknąć nadmiernego rozwoju glonów.
Współczynnik Redfielda ma zastosowanie w akwarystyce słodkowodnej, ponieważ pomaga monitorować ilość składników biogenowych w wodzie. Fosfor i azot ogólny są niezbędne dla prawidłowego wzrostu roślin i organizmów wodnych, a ich brak może prowadzić do zaburzeń w ekosystemie akwariowym. Z drugiej strony, nadmierna ilość tych składników może spowodować przekwitanie wody, a co za tym idzie, pogorszenie jakości wody i wzrost stężenia amoniaku.
Właściwe stosowanie Współczynnika Redfielda w akwarium polega na pomiarze stężenia składników biogenowych, a następnie ich regulowaniu poprzez dodawanie odpowiednich preparatów. Warto jednak pamiętać, że stosowanie chemikaliów w akwarium powinno być przeprowadzane z umiarem i zgodnie z zaleceniami producenta, ponieważ nieprawidłowe ich stosowanie może zaszkodzić organizmom wodnym.
Pomiar Współczynnika Redfielda w akwarium jest łatwy i szybki do wykonania. Najpierw należy pobrać próbkę wody z akwarium, a następnie przeprowadzić analizę, wykorzystując specjalistyczne testy np. testy kropelkowe wody. Współczynnik Redfielda można także obliczyć samodzielnie, korzystając z dostępnych w Internecie kalkulatorów. Współczynnik Redfielda wynosi 1:16, co oznacza, że na każdy 1 mg/l fosforanów powinno przypadać 16 mg/l azotanów. Mniejsza lub większa ilość może powodować wzrost glonów.