Myśląc o kocie, wielu osobom na myśl przychodzą głównie 3 rzeczy – miauczenie, długie wąsy i ogon. Tymczasem wąsy, czyli wibrysy, a dokładniej włosy czuciowe, są u kotów niezwykle istotne. O tym więcej w dzisiejszym materiale.
Wąsy u kotów rosną, czasami mogą wypaść, czasami uszkodzić w najmniej spodziewany sposób. Wiele lat temu, mój kot perski niepostrzeżenie wskoczył na blat i postanowił powąchać garnek z gulaszem, który po ugotowaniu, od kilkunastu minął stygnął na kuchence. Efekt? Kilka wąsów po prostu się zagięło, wręcz stopiło. Więcej kot nie wskoczył już na blat i na szczęście nic mu się nie stało, a wąsy odrosły w całej okazałości.
Koty to ssaki pokryte sierścią. Ale są wyraźne różnice we włosach pokrywających nasze ciała. Po pierwsze, większość ludzi (z wyjątkiem tych, którzy stają się łysi) ma grubsze włosy na głowach niż na rękach i nogach, podczas gdy koty mają dość równomierne rozłożenie włosów na większości ciała. Ponadto nasze włosy rosną na głowie dłużej niż na innych obszarach, podczas gdy niektóre rasy kotów, takie jak persy czy maine coony, mają włosy o dość stałej długości. I wreszcie, chociaż możemy mieć wąsy na twarzach, są one niczym w porównaniu z kocimi.
Wąsy u kota
Mimo że wąsy u kotów wyrastają z mieszków włosowych jak inne włosy, naprawdę wyróżniają się na ich ciele. Wąsy są grubsze i grubsze niż zwykłe włosy i mają trzykrotnie głębsze korzenie. W przeciwieństwie do futra, wąsy nie zakrywają całego. Są strategicznie rozmieszczone nad oczami, na brodzie, na przednich kończynach, w pobliżu uszu i nad górną wargą. Dokładny wzór i umiejscowienie wąsów różni się w zależności od rasy, ale większość kotów ma 12 wąsów ułożonych w 4 rzędy na każdym policzku.
Wąsy są bardziej wrażliwe niż zwykłe włosy, ponieważ mieszki włosowe, z których pochodzą, są wypełnione naczyniami krwionośnymi i nerwami. W rzeczywistości wąsy są tak wrażliwe, jak czubki palców człowieka. Tak więc, podczas gdy ludzki zmysł dotyku jest w palcach, kot dotyka świata swoją twarzą.
Pysk kota jest podkreślony jego wąsami. Otaczają oczy, trochę jak brwi, i podkreślają pysk, gdy kot się „uśmiecha”. Ale wąsy to coś więcej niż tylko uatrakcyjnienie pyskam, to specjalnie dostrojony sprzęt sensoryczny, który prowadzi kota przez codzienne czynności. Te wyspecjalizowane włosy wspomagają wzrok i pomagają kotkowi poruszać się po jego otoczeniu, zapewniając dodatkowe bodźce, podobnie jak czułki u owadów.
Chociaż wąsy są nazywane „włosami dotykowymi”, tak naprawdę nic nie czują. Po prostu przekazują informacje do komórek czuciowych, gdy wykrywają przedmioty lub ruch. Kiedy powietrze przepływa przez nie lub jakiś przedmiot ociera się o wąsik, wrażliwe włosy wibrują i pobudzają nerwy w mieszku włosowym. Ta wibracja nadaje wąsom ich naukową nazwę „wibrysy” od łacińskiego słowa vibrio, oznaczającego „wibrować”. Wykrywając subtelne zmiany prądów powietrza, wąsy kota przekazują informacje o rozmiarze, kształcie i prędkości pobliskich obiektów, co pomaga kotom w poruszaniu się po świecie.
Koty mają specjalne narządy zmysłów zwane proprioceptorami, zlokalizowane na końcach wąsów. Proprioceptory wysyłają do mózgu komunikaty dotyczące pozycji ciała i kończyn, aby kot był świadomy tego, co robi każda część jego ciała. To jest jeden z powodów, dla których koty zawsze lądują na czterech łapach.
Wibrysy to koci radar
Koty są znane ze swojego wspaniałego zmysłu węchu i słuchu, ale co ciekawe – koci wzrok nie jest już tak dobry. Futrzaki o wiele lepiej widzą na odległość, z kolei z bliska jest już kiepsko. Wąsy pomagają kotom widzieć rzeczy, które znajdują się tuż pod ich nosami, nieustannie przesyłając informacje do mózgu. Gdy kot zbliża się do czegoś na swojej drodze, wąsy wykrywają wszystkie drgania i ruch powietrza. Działają jak radar. Na wolności wąsy mogą ostrzegać kota o obecności ofiary, potencjalnych wrogów lub lokalizacji jego stada. W domu, wąsy, pomagają kotom znaleźć miski z jedzeniem lub ulubione zabawki w nocy. Innymi słowy, radar wąsów może pomóc kotu polować w nocy, a także ułatwisz poruszanie się w zupełnej ciemności. Pomagają także kotu zdecydować, czy zmieści się w wąskim przejściu.
Wąsy odpoczywają razem z kotem
Kiedy kot odpoczywa i jest zadowolony, wąsy robią sobie przerwę. Ale kiedy kot jest aktywny, one też. Zadowolony lub zaciekawiony kot uniesie wąsy nad oczy i będzie się do nas tak uroczo uśmiechał. Jeżeli jednak czuje się zagrożony, naciąga wąsy na pysku, nadaje im fason i kieruje je do przodu w kierunku zagrożenia. Dzięki temu jest w stanie wykryć szybciej ruch agresora.
Pamiętaj, że wąsy u kotów są bardzo delikatne i przekazują olbrzymią liczbę bodźców do kocich mózgów. Nie ciągnij za nie bo będzie to dla niego bolesne. Nigdy nie przycinaj wibrysów.
