Chociaż koty zakażone FIV mogą wydawać się normalne przez lata, cały czas cierpią na niedobór odporności, który pozwala normalnie nieszkodliwym bakteriom, wirusom, pierwotniakom i grzybom występującym w codziennym środowisku na wywoływanie poważnych chorób. U zakażonych kotów wirus niedoboru odporności (FIV) atakuje układ odpornościowy, pozostawiając kota podatnym na wiele groźnych infekcji.
Koty zakażone FIV występują na całym świecie, ale częstość infekcji jest bardzo zróżnicowana. Ponieważ gryzienie jest najskuteczniejszym sposobem przenoszenia wirusa, najczęściej zakażane są swobodnie wędrujące, agresywne samce kotów. Koty trzymane wyłącznie w domach (niewychodzące) są znacznie mniej podatne na zakażenie. W rzadkich przypadkach choroba przenosi się z zakażonej matki na jej kocięta, zwykle podczas narodzin lub gdy kocięta spożywają zakażone mleko.
Objawy FIV u kotów
Na początku infekcji wirus przenoszony jest do węzłów chłonnych. Tam namnaża się w białych krwinkach zwanych limfocytami T i rozprzestrzenia dalej. Powoduje gorączkę u kota i powiększenie węzłów chłonnych w różnych miejscach organizmu. Pierwszy etap choroby FIV u kotów może być trudny do wykrycia, jeżeli nie da się gołym okiem dostrzec spuchniętych węzłów chłonnych.
Stan zdrowia zakażonego kota może się stopniowo pogarszać. Mogą występować również okresy względnego dobrego zdrowia przeplatane z nawrotem choroby. Czasami objawy niedoboru odporności nie pojawiają się przez lata po infekcji by nagle niespodziewanie zaatakować organizm w dowolnym miejscu.
Zły stan sierści i utrzymująca się gorączka oraz utrata apetytu są częste w tej chorobie. Do objawów można zaliczyć również zapalenie dziąseł i jamy ustnej, przewlekłe lub nawracające infekcje skóry, oczu, pęcherza moczowego i górnych dróg oddechowych. Uporczywa biegunka również może stanowić problem, podobnie jak różne choroby oczu. Niektóre zakażone koty doświadczają drgawek, zmian w zachowaniu i innych zaburzeń neurologicznych. Powolna, ale postępująca utrata masy ciała jest powszechna u kotów z FIV, po której często następuje poważne wyniszczenie w późnym stadium choroby.
Jak zdiagnozować zakażenie FIV u kotów?
Aby zdiagnozować zakażenie FIV, lekarz weterynarii musi pobrać krew od kota. Następnie próbki bada się pod kątem obecności przeciwciał przeciwko wirusowi FIV. Można je wykryć przy użyciu wielu technik, w tym testu immunoenzymatycznego (ELISA), western blot i immunofluorescencji (IFA). Techniki te zależą od tego, w jakim stadium znajduje się kot. Jeżeli zakażenie jest świeże, jego organizm mógł nie zdążyć wywołać wystarczająco silnej odpowiedzi immunologicznej, więc stosuje się zróżnicowane testy. Niewiele kotów jest w stanie zwalczyć infekcję. Obecność przeciwciał wskazuje, że zwierzę jest zakażone FIV.
Testy mogą być wykonywany przez większość weterynaryjnych laboratoriów diagnostycznych. Ponieważ mogą wystąpić wyniki fałszywie dodatnie, lekarze weterynarii zalecają potwierdzenie wyników pozytywnych za pomocą dodatkowych badań.
Zakażone matki przenoszą przeciwciała FIV na karmiące kocięta, więc kocięta urodzone przez chore matki mogą przez kilka miesięcy po urodzeniu otrzymywać pozytywne wyniki testu. Jednak niewiele z tych kociąt jest lub zostanie zarażonych. Aby potwierdzić diagnozę u kociąt, testy na FIV powinny być wykonywane co 60 dni, aż do ukończenia sześciu miesięcy przez zwierzaka.
Leczenie kotów z FIV
Tak jak w przypadku wirusa HIV u ludzi, obecnie ma skutecznego lekarstwa na FIV u kotów. Koty zarażone tą chorobą mogą żyć pozornie normalnie przez lata, zwłaszcza jeżeli zadbamy o nie w odpowiedni sposób. Jednak gdy kot zakażony FIV doświadczył jednej lub więcej poważnych infekcji lub jeśli utrzymywała się gorączka i utrata masy ciała, rokowanie jest mniej korzystne.
Koty zakażone FIV należy poddać sterylizacji (lub wykastrowaniu) i trzymać w zamkniętych pomieszczeniach, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się zakażenia FIV na inne koty w sąsiedztwie i zmniejszyć ich narażenie na czynniki zakaźne przenoszone przez inne zwierzęta. Powinny być karmione pełnowartościową i zbilansowaną dietą. Z kolei powinno unikać się podawania kotu nieugotowanej żywności jak surowego mięsa i jaj oraz niepasteryzowanych produktów mlecznych. Pozwoli to zmniejszyć ryzyko infekcji bakteryjnych i pasożytniczych, z którymi chore zwierzę będzie miało problem.
Przynajmniej, co sześć miesięcy powinno się odwiedzać weterynarza. Lekarz przeprowadzi szczegółowe badanie, zwracając szczególną uwagę na stan dziąseł, oczu, skóry i węzłów chłonnych. Waga Twojego kota zostanie dokładnie zmierzona i zapisana, ponieważ utrata masy ciała jest często pierwszą oznaką pogorszenia jego stanu zdrowia. Pełną morfologię krwi, analizę biochemiczną surowicy i analizę moczu należy przeprowadzać corocznie. Czujność i ścisłe monitorowanie zdrowia i zachowania kotów zakażonych FIV jest nawet ważniejsze niż w przypadku kotów zdrowych.
Zapobieganie zakażeniu FIV u kotów
Jedynym pewnym sposobem ochrony kotów jest zapobieganie ich kontaktu z wirusem. Ugryzienia są głównym sposobem przenoszenia infekcji, więc trzymanie kotów w domu, z dala od potencjalnie zakażonych innych osobników, znacznie zmniejsza prawdopodobieństwo transferu wirusa.
Niestety, wiele kotów zakażonych FIV jest diagnozowanych dopiero po tym, jak żyją przez lata z innymi kotami. W takich przypadkach należy przebadać wszystkie pozostałe koty w domu. Najlepiej byłoby, gdyby wszystkie zarażone koty były oddzielone od tych niezainfekowanych, aby wyeliminować możliwość przeniesienia FIV. Należy jednak zdać sobie sprawę, że ponieważ FIV jest przenoszona głównie przez rany po ugryzieniu, przenoszenie wirusa z zakażonego kota na niezainfekowanego jest znacznie mniej prawdopodobne w domach, w których koty od dłuższego czasu żyją ze sobą w zgodzie.
Czy FIV jest groźny dla ludzi?
Chociaż FIV jest podobna do HIV (ludzkiego wirusa niedoboru odporności), jest to bardzo specyficzny dla gatunku wirus, który zakaża tylko koty. Obecnie nie ma dowodów na to, że FIV może zakażać lub powodować choroby u ludzi.
